اندازهگیری دانش
مفهوم دانش
شکل ۲-۲-۴ مدل شش بعدی مدیریت دانش (Tuomi & Pery, 2001: 310)
برای درک و بهکارگیری دانش در سازمان، نیاز به این داریم که بهدانیم دانش چیست؟ چگونه ایجاد میشود؟ چگونه مورد استفاده قرار میگیرد؟ در برگیرنده چه چیزهایی است و اینکه چگونه دانش میتواند باعث بهبود عملکرد و فرایندها شود؟ لذا اولین بعد دانش، “مفهومی” است. دومین بعد، مدیریت تغییر سازمانی است. تغییر دانش یعنی تغییر نگرش و سیستم فعالیتهای یک سازمان. بههمین علت سازمانها برای بهکارگیری مدیریت دانش، نیازمند مدیریت تغییر هستند بعد سوم در ارتباط با اندازهگیری دانش است. این سیستم ما را قادر میسازد که مشخص کنیم آیا به سمت اهداف مدیریت دانش رفتهایم یا خیر. بعد چهارم در ارتباط با ساختار رسمی و غیررسمی سازمان است. برای بهکارگیری مدیریت دانش، باید سازمان را بهعنوان فرایندهای دانش در نظر گرفت. ساختارهای ارتباطی رسمی و غیررسمی باید بهگونهای باشد که بتواند فرایندهای پردازش دانش را بهبود بخشند و نقشها و مسوولیتهای جدیدی را که برای اثربخشی مدیریت دانش ضروری هستند، تعریف کنند این نقشها میتواند شامل مدیران دانشی، کارکنان دانشی و مشتریان دانشی باشد. در بسیاری از موارد این نقشها در سازمانها وجود دارد اما نهادینه نشدهاند و یا مورد حمایت جدی قرار نگرفتهاند. بعد پنجم، محتوای دانش است. در این رابطه، فیل پری و ایلکاتومی به تقسیم بندی نوناکا و تاکوشی از دانش که آن را به دانش صریح و دانش نهفته قابل تقسیم دانستهاند، اشاره نمودهاند. در مورد دانش صریح و نهفته میتوان گفت که دانش صریح، دانشی است که بهصورت روشن و عینی قابل انتقال است و بهسادگی میتوان آنرا به دیگران یاد داد. در مقابل، دانش نهفته اگر چه در عملکرد افراد منعکس و آثار آن قابل مشاهده است، ولی بهصورت تدوین شده نیست و نمیتوان آنرا به شکل صریح بیان کرد.. (Tuomi & Pery, 2001: 360 – ۳۷۰).
۲-۲-۱۲-۳) مدل نوناکا
نوناکا، مدلی پویا برای مدیریت دانش درخصوص فرایندهای ایجاد و انتقال دانش ارائه شده است که در نمودار شماره ۱۰٫۱ ملاحظه میگردد.
Quality & energy
Ba
SECI
input
output
Moderate
Ka
شکل ۲-۲-۵) چارچوب مفهومی فرایندهای ایجاد دانش (Nonaka, 2001: 83-105)
برای روشن شدن بیشتر ذیلاً عناصر سه گانه این مدل مورد بررسی قرار میگیرند:
الف) عنصر SECI [۴۰]: این قسمت از مدل بر ایجاد دانش از طریق تعامل بین دانش نهفته و دانش صریح تأکید میکند و همانگونه که در جدول ۲-۲-۳ ملاحظه میگردد چهار فرایند را در بر میگیرد:
دانش آشکار | دانش نهفته | |
دانش آشکار | ترکیب | درون سازی |
دانش نهفته | برونی سازی | جامعه پذیری |
جدول۲-۲-۳) مدل SECI: تعامل دانش نهفته و صریح (Nonaka, 2001: 83-105)
جامعه پذیری. عبارت است از فرایند ایجاد دانش نهفته جدید، نظیر مهارتها و مفاهیم ذهنی مشترک (Nonaka, 2001: 99). بهعبارتی در این فرایند از طریق انتقال دانش نهفته به دانش نهفته، سعی در ایجاد دانشهای جدیدی میشود. مشارکت در تجربیات و تقلید، تعالیم استاد شاگردی، شرکت در سمینارها و کنفرانس ها از جمله راهکارهای موثر در مورد این فرایند (جامعهپذیری) میباشد (رادینگ، ۱۳۸۳، ۵۰).
ب) عنصر Ba
Ba یک کلمه ژاپنی است که به معنای فضا، مکان و شرایط لازم برای ایجاد دانش است. کیسی (Casey, 1997: 7) میگوید هیچ دانشی بدون وجود مکان و فضایی مناسب ایجاد نمیشود. نوناکا Ba را به این صورت تعریف میکند:
«زمینهای مناسب که دانش در آن ایجاد، توزیع و بهکار گرفته می شود» در ادامه، نوناکا چهار نوع Ba را معرفی میکند:
۱- Baی ایجاده کننده، ۲- Baِی تبدیل کننده،
برای دانلود متن کامل این فایل به سایت torsa.ir مراجعه نمایید. |